Што стала ўзорам для друкарскага станка, якая сярэднявечная кніга перавыдавалася сямнаццаць разоў і дзе ў Віцебску сустракаюцца сапраўдныя аматары роднага слова
Цікавая сустрэча адбылася ў пятніцу ў бібліятэцы ВДУ імя П.М. Машэрава. У госці да студэнтаў-філолагаў, выкладчыкаў і ўсіх аматараў роднага слова завіталі сябры Саюза беларускіх пісьменнікаў (СБП) Алесь Пашкевіч і Усевалад Сцебурака.
Віцебск яны наведалі не проста так. Па-першае, госці прывезлі другі выпуск літаратурнага альманаха «Ратуша», які не так даўно пабачыў свет у выдавецтве «Кнігазбор», а па-другое, прэзентавалі мультымедыйную лекцыю ў межах рэспубліканскай кампаніі «Пяцісотгоднасць».
Ні для кога не сакрэт, што 6 жніўня 1517 года ў Празе наш славуты зямляк Францыск Скарына выдаў першую беларускую кнігу, – зазначыў памочнік старшыні СБП Усевалад Сцебурака. – У сувязі з гэтым Саюз беларускіх пісьменнікаў разам са згуртаваннем свету «Бацькаўшчына» распачаў кампанію «Пяцісотгоднасць», у межах якой на працягу года плануецца правядзенне разнастайных мерапрыемстваў: прэзентацый, круглых сталоў, літаратурных вечароў… А кульмінацыя святкавання, па нашым меркаванні, адбудзецца ўлетку 2017 года. Чаму мы пачалі рыхтавацца да гэтай даты так рана? Проста мы імкнёмся да таго, каб як мага больш людзей на ўсёй тэрыторыі Беларусі далучылася да гэтай акцыі. Сачыце за анонсам мерапрыемстваў і прапаноўвайце свае ідэі па святкаванні».
У ВДУ імя П.М. Машэрава Усевалад з дапамогай слайдаў нагадаў прысутным пра найбольш значныя старонкі з гісторыі беларускага кнігадрукавання, а напрыканцы правёў цікавую віктарыну.
Напрыклад, ці ведалі вы, што стала ўзорам для друкарскага варштата? Вінны прэс, прылада для выціскання мёду з сотаў ці варштат для чаканкі манет? Здагадаліся?
А некаторыя з прысутных адразу адказалі, што вінны прэс. Ці такое пытанне: якая сярэднявечная кніга стала сапраўдным бестселерам і перавыдавалася аж сямнаццаць разоў? Гэта «Перыгрынацыя» Мікалая Радзівіла Сіроткі. Згадзіцеся, далёка не кожная кніга сёння можа пахваліцца такой папулярнасцю.
Дарэчы, тыя, хто правільна адказваў на пытанні, атрымлівалі падарункі на памяць – апошні нумар часопіса «Дзеяслоў» ці альманах «Ратуша».
Другая частка сустрэчы была прысвечана прэзентацыі літаратурнага альманаха, у які ўвайшлі творы празаікаў, паэтаў, літаратуразнаўцаў, гісторыкаў літаратуры з Віцебшчыны – як сяброў Саюза беларускіх пісьменнікаў, так і пачаткоўцаў. Першай слова ўзяла старшыня Віцебскага аддзялення СБП Настасся Лазебная (творчы псеўданім – Стася Наркевіч). Настасся Пятроўна расказала, як збірала творы для зборніка і як усе творцы з задавальненнем адгукаліся на прапанову надрукавацца.
У другім нумары альманаха, у параўнанні з першым, з’явіліся новыя імёны, – зазначыла старшыня. – Можам мы пахваліцца і новымі раздзеламі, такімі як «Літаратуразнаўства», «Гісторыя», «Кіно». Праца будзе працягвацца і надалей. У планах – зрабіць альманах больш змястоўным, дадаць новыя раздзелы «Краязнаўства», «Мастацтвазнаўства» і «Літаратурная крытыка». Мы будзем шукаць таленавітых творцаў з Віцебскага рэгіёна, таму шанец патрапіць у трэці выпуск «Ратушы» ёсць ва ўсіх. Калі вы пішаце вершы ці прозу, калі ласка, звяртайцеся ў Віцебскае аддзяленне СБП, мы заўсёды рады новым імёнам».
Нагадаем, што першы выпуск альманаха пабачыў свет у 2014 годзе. У яго ўвайшлі творы 37 аўтараў, у другім жа, які выйшаў у 2016 годзе, надрукаваліся ўжо 46 аўтараў, некаторыя з якіх прысутнічалі на сустрэчы і з задавальненнем прачыталі свае творы.
Перад аўдыторыяй у гэты дзень выступілі дэбютанты – паэты Аляксандр Пішчык, Ірына Фёдарава і Марына Манака, а таксама парадыст Фелікс Бейнер, паэтка Наталля Новікава і вядомы паэт, сябра СБП Уладзімір Папковіч. Невялічкае апавяданне прачытала Марыя Санько.
Як першы, так і другі выпуск «Ратушы» вызначаецца адметным настроем, – зазначыў Алесь Пашкевіч. – Альманах атрымаўся гарманічным і канцэптуальным, у ім кожная наступная рубрыка дапаўняе папярэднюю. Радуе і значная колькасць новых аўтараў. Зазначу, што падобныя літаратурныя зборнікі выходзяць ва ўсіх абласцях Беларусі. Так, у Гомелі мы друкуем «Палац», у Магілёве – «Браму» і г.д. І кожны адметны па-свойму, але ўсе яны адрозніваюцца прывязкай да роднай зямлі, да сваёй малой радзімы. Любоў да Віцебшчыны, безумоўна, адчуваецца і ў «Ратушы». Наогул, абодва выпускі альманаха атрымаліся вельмі душэўнымі. Спадзяюся, што трэці, які, мяркуем, выйдзе ў наступным годзе, будзе яшчэ лепшым! »
Напрыканцы сустрэчы ўсе аўтары «Ратушы» атрымалі па экзэмпляры альманаха на памяць, а ўсе ахвотныя маглі папрасіць у пісьменнікаў аўтограф.
Некалькі экземпляраў «Ратушы» і «Дзеяслова» мінчукі падаравалі бібліятэцы ВДУ, пасля чаго іх чакала экскурсія ў «Літаратурным музеі» ўніверсітэта, якую правяла яго загадчык, старшы выкладчык кафедры літаратуры Ірына Саматой.