“Містэрыя ў Белай панны”, прызначаная да адзнаго з самых містычных дзён у годзе, якім быў 31 кастрычніка, прайшла пад іранічным знакам непазбежнай кармы альбо пакарання.
У той час, калі ў Расеі разгарнулася агалцелая кампанія супраць Хэлоўіна як свята, якое падрывае “духоўныя ўстоі”, Беларускі тэатр “Лялька” пайшоў правільным шляхам. У касмапалітычную структуру свята быў ўкладзены змест нацыянальны, і нават мясцовы, краязнаўчы. Гаворка ідзе перш за ўсё пра вобраз Белай панны, яна ж Гаспадыня Замкавай гары, тэма якой робіць значны ўнёсак у фарміраванне культурнай аўры горада.
І тут варта заўважыць, што гэты вобраз князёўны, які цяпер выступае своеасаблівым “геніем месца”, імпліцытна змяшчае ў сабе касмапалітычную падаплёку. Уся справа ў тым, што яе собіла закахацца ў іншаземца, і бацька, стары князь, пракляў яе. Такое вось супрацьстаянне нацыянальнага і касмапалітычнага знайшло ў атмасферы вечарыны сваё прымірэнне.
Акцёры Валерый Зімніцкі і Дар’я Зімніцкая разгарнулі далей пасродкам тэатра ценяў ўсю гісторыю Замкавай гары аж да з’яўлення ўжо ў цяперашні час Беларускага тэатра “Лялька”, якому ў гэтым сезоне спаўняецца 30 год. Адзначым, што на вечарыне адбыўся сапраўдны аншлаг, і гледачы з велікай зацікаўленасцю прымалі ўдзел ва ўсіх частках шырокай праграмы. А пасля тэатра ценяў Гаспадыняй Замкавай гары былі прапанаваны выпрабаванні, якія ўключалі ў сябе старажытныя танцы, гістарычную віктарыну, сустрэчу з духамі, раздзяленне Жывой і Мёртвай вады. Усё праходзіла вельмі захапляльна і містычна.
Так, падчас гістарычнай віктарыны гледачам было зададзена наступнае пытанне: хто з пачынальнікаў славутых традыцый “Лялькі” не быў прыняты ў свой час у камуністычную партыю з фармулёўкай “отсутствует гражданская позиция”? Зразумела, ім аказаўся мастацкі кіраўнік Беларускага тэатра “Лялька” Віктар Клімчук, чалавек, які на самой справе і ў сваёй грамадзянскай пазіцыі, і ў творчасці, заўсёды выходзіў за межы аднамернасці.
Далей наведвальнікам была прадстаўлена гісторыя яшчэ аднаго пакарання, ужо па матывах класіка беларускай літаратуры XIX стагоддзя Яна Баршчэўскага. Гледачы ўбачылі спектакль “Загубленая душа, або пакаранне грэшніка”, у якім была сапраўды выдатна ўзноўленая атмасфера “школьнага тэатра” навучэнцаў Полацкага езуіцкага калегіюма. Гэта быў “тэатр у тэатры”, своеасаблівы погляд на прыроду тэатральнага мастацтва “з боку”, а таксама і на існаванне чалавека ў соцыуме як на адно суцэльнае тэатральнае прадстаўленне.
Гісторыя беднага пана Альберта, які не меў дастатковых матэрыяльных сродкаў для заваёвы сэрца сваёй каханай, і таму прадаў душу д’яблу за тое, каб ён надзяліў яго багаццямі, была пададзена з іранічным падтэкстам. У спектаклі выдатна адчуваецца атмасфера загадкавага беларускага барока. Паказальна, што ўспрыманне “жыцця як гульні” распаўсюджвалася і на трансцэндэнтальных персанажаў, анёла і д’ябла, што падкрэслівала абмежаванасць і ўсечанасць чалавечых уяўленняў аб іншых сусветах. Спектакль намякае на тое, што Верхні і Ніжні сусветы маюць недаступную для ўсведамлення звычайнага чалавека сувязь.
У выніку, пан Альберт пасля 20-ці гадоў шчаслівага і багатага жыцця са сваёй вельмі меркантыльнай каханай, якая стала яго жонкай, трапляе ў Пекла. Аднак, агульны настрой спектакля з’яўляецца пазітыўным. Бо праз іранічную дыдактыку даводзіцца думка пра тое, што чалавек у сілах усвядоміць наступствы сваіх жаданняў і ўчынкаў, і павінен валодаць здольнасцю правільна расстаўляць ўласныя жыццёвыя прыярытэты.
А ў антракце спектакля гледачы мелі магчымасць зазірнуць у “паралельныя сусветы” і ўбачыць іншыя разнастайныя магчымасці “пакаранняў”, якія ажыццяўляюцца там за дрэнныя ўчынкі ў нашай рэчаіснасці.
Там былі падвешаныя лялькі, якія недастаткова выкладваліся на сцэне.
Таксама можна было убачыць пакаранне гледача, які дрэнна паводзіў сабе ў глядзельнай зале, не выключаў мабільны тэлефон, еў чыпсы.
Некаторыя персанажы, праўда, былі небяспечныя, і да іх не рэкамендавалася падыходзіць блізка.
У заключэнні вечарыны гледачы маглі ўбачыць вогненае відовішча ад калектыву “AGNI show”, якое па сваім духу і настрою поўнасцю супадала з Хэлоўінам, святам, у якім адбываюцца трансфармацыі і чараўніцтва. Такім чынам, вялiкае містэрыяльнае дзейства тэатра было завершана ачышчальным агнём.
